Wie denkt dat timesharing na de negatieve publiciteit in de jaren negentig een stille dood is gestorven, heeft het mis. Ik woonde op Rhodos een verkooppresentatie bij. Welke trucs hanteren timesharebedrijven om vakantiegangers over de streep te trekken? En wat gebeurt er als je een contract ondertekent?

Bij timesharing koop je het recht om enkele weken per jaar gebruik te maken van een vakantieaccommodatie. Hiervoor moet je meestal lid worden van een timeshareorganisatie. In landen rond de Middellandse Zee — voorheen vooral Spanje, maar nu ook Griekenland — proberen timeshare-organisaties vakantiegangers over te halen om met hen in zee te gaan.

De beste manier om meer te weten te komen over hun werkwijze is een verkooppresentatie bijwonen. Op het Griekse eiland Rhodos blijkt hoe geraffineerd timesharebedrijven te werk gaan. Wat vertellen ze je wel en vooral niet? En wat gebeurt er als je je handtekening zet?

Tijdens de busrit van de luchthaven van Rhodos naar mijn vakantiebestemming waarschuwt de touroperator zijn klanten voor bedrijven, die met behulp van kraskaarten waarop prachtige prijzen vallen proberen argeloze vakantiegangers timeshare-contracten aan te smeren.

Winnend lot

Een dag later is het al raak. Aan de haven van Rhodos-stad worden we door een Nederlander aangesproken met inderdaad een stapeltje kraskaarten in zijn hand. Bij vier kaarten hebben we pech. Maar warempel, op de vijfde kaart valt een prijs: een wijnpakket, een mp3-speler, een iPhone of een vakantie in Portugal, Spanje of Schotland. We moeten lachen, maar verkoper Hugo* reageert verbaasd. “Mag ik even kijken? Dit is heel zeldzaam, serieus. Het komt maar ongeveer één keer per dag voor dat iemand zo’n kaart trekt.”

Hugo zegt dat we gegarandeerd één van deze vier prijzen krijgen. De enige tegenprestatie is dat we een presentatie van 90 minuten bijwonen over hun bijzondere vakantieconcept van Diamond Resorts International (DRI). We zijn niet verplicht om een product af te nemen, verzekert hij. We hoeven alleen maar te luisteren en krijgen als dank na afloop de prijs mee. En nee, het is absoluut géén timesharing.

Booming business

Hugo dirigeert ons naar een taxi die al klaarstaat om ons naar de locatie te brengen. Als we andere vakantiegangers die ook op het punt staan in te stappen aanspreken, blijken ook zij geluksvogels te zijn. En later signaleren we dat vrijwel alle taxi's op Rhodos zijn voorzien van het DRI-logo. Dat duidt eerder op booming business dan op een zeldzame speling van het lot.

Op een zonnig terras bij een kantoor buiten de stad worden eerst enkele persoonlijke gegevens genoteerd, zoals onze woonplaats, postcode, e-mailadres en geboortedata. Dan worden we voorgesteld aan Ria*, die ons meeneemt naar één van de 92 resorts van DRI: een strak, wit vakantiecomplex met uitzicht op de Egeïsche Zee.

Animatieteam

We lopen eerst langs een zwembad, waar leden van een animatieteam staan te dansen en zingen. Ria vraagt aan onze kinderen of ze zin hebben om mee te doen. Ze doen een stapje terug, maar worden later toch enthousiast als Ria aanbiedt dat ze met een kindermeisje mogen knutselen.

Ria tekent eerst alle schakels in de reisketen die van onze geboekte vakantie een graantje meepikken: het reisbureau, de touroperator en het hotel. "Bij ons kun je rechtstreeks het hotel boeken, zonder tussenkomst van een duur reisbureau. Daarom zijn onze vakanties een stuk goedkoper", legt ze uit.

Daarna probeert ze ons met enkele vragen mee te krijgen in een gedachtenfuik met maar één uitkomst: je zou dom zijn als je niet bij het kruisje tekent. "Jullie zijn als gezin aangewezen op de schoolvakanties. Uitgerekend in het hoogseizoen zijn de prijzen het hoogst, waardoor jullie vakanties altijd duurder uitpakken. Vinden jullie dat eerlijk? Ons antwoord ('Ja, want dat is marktwerking') lijkt haar te verrassen, maar dan zegt ze dat veel gezinnen dat wel oneerlijk vinden. "Bij DRI hebben alle accommodaties dezelfde prijs, ongeacht het moment van het jaar en het aantal gasten."

Adembenemende uitzichten

Dan krijgen we inzage in een glanzende brochure vol foto's van exotische ressorts, voorzien van alle denkbare luxe, prachtige zwembaden en adembenemende uitzichten. "Hoeveel hebben jullie neergeteld voor jullie vakantie in een driesterrenappartement?", wil Ria weten. "Als je voor dezelfde prijs in een vijfsterrenhotel in één van deze locaties zou kunnen verblijven, wat zou dan je voorkeur hebben?" "Dat lijkt me duidelijk", zeg ik. "Welnu, dat is Diamond Resorts", zegt Ria.

Dat reisorganisaties hun klanten voor DRI waarschuwen, vindt ze begrijpelijk. "Natuurlijk doen ze dat. Het is verlies van hun business, want zij kunnen niet zo goedkoop accommodaties aanbieden als wij."

Daarna neemt Ria ons mee naar een strak ingericht modelappartement, met uitzicht op zee. "Dit is één van de eenvoudigste ressorts: 4,5 sterren in plaats van vijf", licht ze toe. Later vertelt haar collega Hans* dat de medewerkers dit onderling 'het hondenhok' noemen, daarmee suggererend dat de overige ressorts in de overtreffende trap zijn.

Strippenkaart

Wat DRI precies aanbiedt, wordt pas na ruim twee uur duidelijk. Dat is de taak van Ria's leidinggevende, Hans. "Wij bieden géén timeshare aan", benadrukt ook hij. Daar heeft hij technisch gezien gelijk in. Diamond Resorts International probeert ons vandaag geen timeshare-contract te verkopen, maar een soort strippenkaart waarmee we acht weken vakantie kunnen boeken in één van haar luxe resorts.

De eerste week vindt verplicht op Kreta plaats. De bestemmingen in de overige weken mogen we zelf selecteren. Uit reacties op internet blijkt later dat klanten in Kreta verplicht een presentatie moeten bijwonen die wél in het teken staat van timesharing. Het aanbod van vandaag is dus een opmaat naar timesharing.

Listige trucs

DRI bedient zich van allerlei listige trucs om ons over de streep te trekken. Door erop te wijzen dat DRI samenwerkt met gerenommeerde hotelketens als Hilton en sinds twee jaar een beursnotering heeft, probeert Ria vertrouwen te kweken. "Een beursnotering krijg je echt niet zomaar. Dan moet je betrouwbaar zijn."

Daarnaast is ze scheutig met complimenten. Ze geeft bijvoorbeeld aan dat de straatverkopers hun potentiële klanten kritisch selecteren. Tokkies of dronken Russen worden niet aangesproken.

Feelgood moment

Ook de timing is weloverwogen. We moeten een besluit nemen tijdens een feelgood moment: op een terras in de zon, met uitzicht op zee en uitsluitend vrolijke mensen om ons heen. Informatie meekrijgen en alles thuis nog eens rustig nalezen is er niet bij: dit is een eenmalig bod, waarover we vandaag nog moeten beslissen. Als we tekenen, krijgen we nog twee weken bedenktijd. We zitten dus nergens aan vast. Maar we moeten dan wel vandaag een aanbetaling doen van ruim 800 euro en dat bedrag zijn we kwijt als we opzeggen.

Verder probeert Ria een persoonlijke band te kweken. Ze verzoekt ons onze zonnebril af te zetten, zodat we elkaar rechtstreeks in de ogen kunnen kijken. Ook vertelt ze persoonlijke verhalen, over haar echtscheiding en haar dochter die onlangs in het huwelijk trad. De presentatie duurt bovendien dubbel zo lang als werd voorgespiegeld. Tussendoor laat Ria zich ontvallen dat deze presentatie en de taxirit het bedrijf 200 euro heeft gekost. Dat alles maakt dat je je bijna bezwaard voelt om nee te zeggen.

Bijkomende kosten

De prijs voor de strippenkaart is niet hoog, erkennen we. Maar er komen nog wel kosten bij, zoals de vliegreis, maaltijden en reserveringskosten voor vakanties buiten Europa. Daarnaast kan DRI ons geen garantie geven over de beschikbaarheid van de accommodaties. Je betaalt acht weken vakantie vooruit, zonder de zekerheid dat je ook daadwerkelijk kunt gaan op het door jouw gekozen moment in het ressort van jouw voorkeur. Verder bevreemdt het ons dat we de vakantieweken niet zelf kunnen boeken, maar bij DRI moeten informeren naar de beschikbaarheid.

We bedanken dus voor het aanbod. Maar gelukkig hebben we de prijs nog. We hebben -- zoals waarschijnlijk iedereen die het aanbod heeft afgewezen -- een week vakantie gewonnen. In de kleine lettertjes lezen we dat we de vlucht zelf moeten betalen en 120 euro administratiekosten moeten betalen. Daarnaast zijn we verplicht tijdens ons verblijf een presentatie bij te wonen. Wie dit verzuimt moet de volledige kamerprijs van 50 euro per persoon per nacht betalen. Verder zijn schoolvakanties uitgesloten en is de prijs niet overdraagbaar.

Een prijs die geen prijs is.

* Deze namen zijn gefingeerd.